Disinfection (การทำลายเชื้อ)
คือกระบวนการทำให้จำนวนเชื้อจุลชีพที่มีชีวิตลดลงจนไม่สามารถก่อโรคได้ ขบวนการนี้ไม่อาจทำลาย Prion และจุลชีพที่มีสปอร์
Sterilization (การทำให้ปราศจากเชื้อ)
คือกระบวนการทำให้ปราศจากเชื้อจุลชีพที่มีชีวิตทุกชนิดทั้งที่ก่อโรค และไม่ก่อโรค รวมทั้งสปอร์ของแบคทีเรียซึ่งปนเปื้อนอยู่บนพื้นผิวของสิ่งของหรือเครื่องมือที่ต้องการทำให้ปราศจากเชื้อ โดยกระบวนการกำจัดทำลายนั้นไม่ทำให้คุณภาพของสิ่งของ หรือเครื่องมือนั้นๆเสื่อม หรือเสียสภาพ
ทำไมจึงต้องมีกระบวนการทำให้ปราศจากเชื้อและทำลายเชื้อ (Sterilization and Disinfection)?
การทำให้ปราศจากเชื้อเป็นหัวใจสำคัญในการป้องกันการติดเชื้อในโรงพยาบาล
ข้อมูลสถิติในสหรัฐอเมริกา/ปี 5,000 โรงพยาบาล
1.1 จำนวนผู้ป่วยติดเชื้อ 1,200,000 ราย
1.2 จำนวนผู้ป่วยที่เสียชีวิตจากโรคติดเชื้อ 1,200 ราย
1.3 เกิดจากการทำให้ปราศจากเชื้อที่ผิดพลาด 10,000 - 100,000 ราย (1 - 10%)
1.4 การทำให้ปราศจากเชื้อที่ผิดพลาดส่งผลให้ผู้ป่วยเสียชีวิต 12 - 120 ราย
ค่าใช้จ่ายเชื้อใช้รักษาผู้ป่วยที่ติดเชื้อในโรงพยาบาลใช้เวลาในการดูแลผู้ป่วยเพิ่มขึ้น 8,676,000 วันต่อปี
ค่าใช้จ่ายในการดูแลผู้ป่วย 4,532,000,000 เหรียญสหรัฐ
ข้อมูลสถิติในประเทศไทย/ปี
อัตราการติดเชื้อ 7.3 %
จำนวนคนไข้ติดเชื้อ/ปี 300,000 ราย
จำนวนผู้ป่วยที่เสียชีวิต 30,000 ราย
อยู่โรงพยาบาลนานขึ้น 5 - 7 วัน
ค่าใช้จ่ายในการดูแลผู้ป่วย 3,000 ล้านบาท การนึ่งภายใต้ความดัน หรือการ Autoclave
เป็นวิธีการทางกายภาพที่ใช้ความร้อนชื้นในการทำให้ปราศจากเชื้อ
กลไกคือ การทำให้เอนไซม์และโปรตีนในเซลล์ของจุลชีพเกิดการแข็งตัวเสียสภาพ (Coagulation) โดยการนำพาความร้อนด้วยน้ำ ทำให้สามารถใช้ความร้อนที่อุณหภูมิต่ำกว่า และเวลาน้อยกว่าการทำลายเชื้อด้วยความร้อนแห้ง
Autoclave เป็นภาชนะปิดที่ทนต่อแรงดันระดับสูงได้ อากาศในหม้อนึ่งจะถูกแทนที่ด้วยไอน้ำภายใต้ความดันที่กำหนดซึ่งสูงกว่าความดันบรรยากาศ ทำให้น้ำเดือดกลายเป็นไอที่อุณหภูมิสูงกว่าภาวะปกติ (100C) ทำให้ไอน้ำสามารถซึมผ่านไปฆ่าเชื้อจุลชีพได้อย่างมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น ชนิดของเครื่อง Autoclave
แบ่งตามลักษณะการกำจัดอากาศออกจากเครื่องได้เป็น 3 ชนิด
Gravity Displacement Sterilizer
Pre-vacuum Stream Sterilizer
Flash Sterilizer ความสัมพันธ์ระหว่างความดัน อุณหภูมิ และเวลาที่ใช้ในการ Autoclave
การทำงานของ Stream Sterilizer
แบ่งเป็น 3 สภาวะดังต่อไปนี้
1. สภาวะการเพิ่มอุณหภูมิ/ความดัน (Come up time หรือ Pretreatment)
2. การทำให้ปราศจากเชื้อ (Sterilization หรือ Exposure time)
3. การอบแห้ง (Drying หรือ Postreatment)
ความสัมพันธ์ระหว่างความดัน อุณหภูมิ และเวลาที่ใช้ในการ Autoclave
ความดัน
(ปอนด์/ตารางนิ้ว)
|
อุณหภูมิ (°C) |
เวลาที่ใช้ (นาที) |
15 |
121 |
15 |
20 |
126 |
10 |
30 |
134 |
3 |
|